Borsa nereye gidiyor ?
Bu aralar bana eş-dost tarafından sıklıkla yöneltilen tek bir soru var:
Borsa böyle dikine nereye gidiyor ?
Aslında durum: dünyadaki düşük faiz, helikopter para gibi genişlemeci para politikaları koşullarında yıllardır baskılanmış, eksik değerlenmiş olan Borsa İstanbul’un değerlenmeye başlamış olmasından ibaret. Dünyada COVID’in yıkıcı ekonomik etkilerini absorbe edebilmek için FED, BOJ ve ECB başta olmak üzere para otoriteleri piyasalara deli gibi para enjekte etmekte. Düşük maliyetle, havadan ele geçen bu para da ya Kripto piyasasına ya da pay piyasalarına gitmekte. Son günlerde sık sık şahit olduğumuz gibi atmosfere uzanan coin ve hisse fiyatlamaları da işte bundan kaynaklı…
FED’miş, ECB’imiş, BOJ’muş bir tarafa bırakıp bizim kendi emerging market ligimizde Türkiye’nin durumunu karşılaştıracak olursak,
Bolsanarolu Brezilya’da coronadan ötürü riskler son derece yüksek seyrediyor. Ülke hala toparlayabilmiş değil. Coronanın ekonomik etkileri Brezilya halkını, tüm ülkelerinkinden daha fazla fakirleştirmiş durumda. Yani bizde ay çiçek yağı 80 TL oldu ama ciddi ciddi Brezilya’da geniş halk kitleleri evini kaybetmiş veya açlıktan sokaklarda fuhuşa sürüklenmiş vaziyette.
Rusya’da halk ayaklanmış iç karışıklık var, bi tedirginlik hakim. Yabancı yatırımcı da ister istemez yavrusunu kartal kapmış Fatma Girik misali yana yana sıcak parasını park edecek gelişmekte olan bir ülke arıyor :)
Türkiye’de Kasım ayında ekonomi yönetiminin değişmesi yerli ve yabancı yatırımcılara acayip güven aşıladı. (Zaten bilindiği gibi piyasalar eski bakan Albayrak’ı en başından beri hazzetmemişti ki istifa eder etmez boş koltukla dolar kurunun bodoslama düştüğüne hepimiz şahit olduk.)
Yabancı yatırımcılar, CB Erdoğan’ın reform sözüne yeşil ışık yaktı, aşırı derecede umut bağladı. Buna ek olarak Türkiye’de aşılama çalışmaları son sürat devam etmekte. Türkiye yaza zımba gibi girip turizm sezonunu kimselere kaptırmamakta kararlı. (özellikle de Yunanistan’a :)
Tüm bu Türkiye lehindeki gelişmeler, yatırım için dolar bazında hala eksik değerli olan Borsa İstanbul’u cazip kılmakta.
Tabi BIST’in rağbet görmediği ve eksik değerlendiği geçtiğimiz yıllarda ₺ ise kaç yıldır eriye eriye bir hal olmuştu. Hal böyle olunca $ bazında borsamız epey bir pula dönmüş olduğundan bugün borsa tarafında ne alışlar bitiyor ne de değerlemeler. Dolayısıyla da bugün borsada üç hane- dört hane gibi astronomik fiyatların ve tavan serilerinin ardı arkası kesilmemekte.
Şu sıralar borsada ne alsanız kazandırıyor. Sektörmüş, risk algısıymış, kredi derecesiymiş, bilançosuymuş, batıkmış kârlıymış hiç fark etmiyor.
Peki efendim bunun sonu nereye varacak?
1) İçi boş şirketlerin talep görmesi hususunda: bu şirketlerin piyasa fiyatını olabildiğince şişirip en sonunda da ensesi kalın kodamanlarla masaya oturup yani şirketi bu şişik fiyattan satışa konu edip kara para mı aklayacaklar? diye soranlar mevcut :/
2) Yerli ve yabancılar inatlaşarak sürekli elim sende ya da papaz kaçtı oynuyor diyenler mevcut.
3) 19–20 yıllık istikrarlı hükümet yönetimine havai fişekli, coşkulu şanına yakışır bir elveda hazırlanıyor, 2001 büyük bankacılık krizi ile geldiler yine aynı büyüklükte bir finansal krizle gidecekler.. diye teori üretenler mevcut.
Şu bi gerçek ki finansal piyasa aktörleri olan bireysel yatırımcılar, aracı kurumlar, bankalar ve fonlar, her zaman bir şey değerlerken el birlik b*kunu çıkarırlar, bu hiç şaşmaz!!!! Serbest piyasa sistemi kapitalizmde azgın kâr dürtüsü hep bi balon yaratır. Bu balon da er ya da geç patlar ardında ise kolunu, bacağını kaybetmiş disable insanlar bırakır.
En son papaz kimin elinde iken kriz patlarsa mokoko :)
Bu yazıda yer alan hiçbir cümle yatırım tavsiyesi içermez! Ona göre herkes uyanık olsun :) - burası borsa kim kime corsa- Özellikle yabancı kurum ve kuruluş raporlarında Türkiye güzellemeleri görmeye başlarsanız yavaştan valizinizi hazırlayın derim.
