De-Fi Hakkındaki Az Bilinen Gerçekler
Herkes için merkeziyetsiz finansı tamamen başka bir pencereden anlama rehberi.
MERKEZİ YAPININ OLDUĞU YERDE SÖMÜRÜ VARDIR.[bunu sonlara doğru örneklerle daha net kanıtlayacağım.]
De-Fi (Decentralized Finance) merkeziyetsiz finans demektir. Hiçbir kurum kuruluşa bağlı kalmadan finansal işlerinizi halledebilmeniz anlamına gelir.
Ben Aegeanocturne olarak De-Fi’yi şöyle tanımlıyorum:
Merkezi yapılar içerisinde, kişisel çıkarını düşünen açgözlü ve art niyetli insan müdahalelerine karşı geliştirilmiş, birbirini doğrulayabilen dağınık lokasyonlardaki muhasebe kayıtları sistemi.
Konumunuz veya geçmişiniz ne olursa olsun, DeFi ile ihtiyaç duyabileceğiniz herhangi bir finansal hizmete anında ve herhangi bir kuruma bağlı olmadan erişim elde edersiniz.
Peki De-Fi bunu bizlere nasıl sağlar?
DeFi, akıllı sözleşmelerin, blok zinciri teknolojisinin ve kriptografinin(şifreleme teknolojisi) altyapısına güvenerek bu hizmetleri bizlere en güvenli şekilde sağlar. Bugün De-Fi projelerinin çoğu Ethereum üzerine kuruludur, bunun ana nedeni Ethereum’un sağlam bir programlama dili olan Solidity ile yazılmasıdır. Solidity, DeFi uygulamaları için gerekli mantığı içeren gelişmiş akıllı sözleşmelerin yazılmasına olanak tanır. Ayrıca Ethereum tüm akıllı sözleşme platformları arasında en gelişmiş ekosistemi taşırken, geliştiriciler tarafından her gün yeni uygulamalar geliştirilmektedir. Bu arada Ethereum, sözleşmelere imkan tanıyan ilk blok zinciridir. Yaygınlığı biraz da burdan gelir.
📌 DeFi platformları ile birlikte artık aracılar kurnaz bankalar değildir, mining yapan aracılar kullanılarak maliyetler önemli oranda azaltılmış olur.
📌 DeFi uygulamaları küresel çapta çok kısa bir sürede çözüm sağlar. Bunun nedeni, DeFi protokollerinin insan müdahalesi olmadan ve minimum prosedür ile çalışmasıdır. (Parayı verdin çokomeli aldın, para-çokomel)
Örneğin: Geleneksel bankalar denizaşırı işlemler için 1–4 gün arası süre koşulu koyarken kripto para transferleri, dünya çapında 10–45 dakikalık bir işlem süresine sahiptir. Üstelik blok zincirinde, her şey şeffaf ve görünür durumdadır. Bunların tümü blok zincirinde güvenilir bir şekilde kontrol edilebilir ve sayılar üzerinde de oynama yapılamaz.
🏆 De-Fi işlem hacminde bir yılda 1101 katlık bir artış…
Merkezi olmayan borsaların hacmi son aylarda hızla arttı. Ocak 2020'de 39.5 milyon dolardan Ocak 2021'de 43.5 milyara bir artıştan söz ediyorum.
Buraya kadar anlattıklarım merkeziyetsiz finansın sağladığı avantajlardı..
Şimdi merkezi yapının bize yaşattığı zulümler ve zorluklara gelelim. Böylece merkeziyetsiz finansın neden ortaya çıktığını en net şekilde kavramış olacaksınız.
📌 Merkezi yapılar güdümlüdür. Merkezi yapılar kurumsallık kisvesi altında yozlaşma ve manipüle edilme eğilimleri taşır.(👆🏻Şu yazımda bahsetmiştim.)
📌 Merkezi yapının olduğu yerde sömürü vardır. İşte bu sömürüden bıkan eğitimli ve modern insanların ihtiyacı doğrultusunda merkeziyetsiz finans başkaldırısı ortaya çıkmıştır.
📌 ¹Post-kapitalizmde: Para+bilgi(veri)=güç demektir.
Tek bir merkezi olan tek bir tane finansal güç, devletleri ve de kurumları kontrol altına alabilmektedir. Bugün dünya böyle bir sürecin içerisindedir. Satın alınan devletlerin masum halkları ise ekonomik kıskaç altında cayır cayır feryat ettirilmektedir. İşte kabbbak gibi meydandaki bu gerçek ise iki üç ülke gezebilmiş herkesin malumudur.
Örnek1: Bugün bir hastaneye gittiğinizde doktor tanıdık değilse size piyasadaki en iyi ilacı yazmayacaktır. Ne yazacaktır? Anlaştığı şirketin ilaçları içinden size etken maddesi en uygun düşen birini yazacaktır.(Hangi röprezantla anlaştıysa ya da hangi röprezant doktora en dolgun eşantiyonu verdiyse artık…)😉
Örnek2: Bugün bir bankayla münasebetiniz olduğunda dikkat edin size önce mesleğinizi sorarlar.(Çünkü mesleğinizden çıkarımlar yapıp size sürekli teklifler ve tezgahlı fırsatlar sunarlar. Sonra BSMV, aidat, BES, faiz ne buldularsa bindirirler daha sonra da ‘kanunidir’, ‘zorunludur’ deyip sizi sigorta şirketlerine paslayıp sigorta primi adı altında kemiğinizi de sigorta şirketlerine bi güzel sıyırttırırlar.)
Örnek3: FIFA merkezine bağlı olan hakemler göz göre göre para karşılığında zaman zaman maçı satıyor mu satmıyor mu?
Örnek4: Genellikle radyo ve televizyon kurumları, ana akım haber ajansları sahibinin kesesine göre ya da politikacıların çıkarlarına göre sürekli yanlı ve yanıltıcı haber yapıyor mu yapmıyor mu?
Yukarıda sizlere dört örnekte gösterdim. Bu yozlaşmanın ve sömürünün sebebi işte bu kurumsal merkezi yapılardır. Tek bir merkeze veya kuruma bağlı sistemler adaleti sağlayamaz. Merkezi yapılar yukarıda anlattığım gibi sürekli yolsuzluk(corruption) yapma eğilimindedir, danışıklı dövüş yapar, manipüle eder, ihaleye fesat karıştırır, ağına düşenleri sömürür.
İşte bu yüzden dolayı artık insanlar kendini somurtturmak, sömürttürmek istemiyor!!!! Bütün dünyada merkeziyetsiz finans (Decentralized Finance — DeFi) ile bir başkaldırı gerçekleşiyor.
Birbirlerini doğrular nitelikteki dağınık muhasebe kayıtları sistemi.
📌 De-Fi, yozlaşmış kurumlardan ve kalantorlardan gücü söküp alarak insanlara dağıtıyor. Blok zincir teknolojisinin temelinde de zaten gücü bireye verme felsefesi yatar.(Ayrıca bi ara Bkz.👆🏻)
Şu an bildiğiniz gibi devletler ile merkeziyetsiz finans başkaldırısı arasında bir çekişme yaşıyor. Devletler kontrolü kaybetmek istemiyor. Devletler, ‘Hayvan Çiftliği’nde isyan çıksın istemiyor. Tavukların günlük yumurtasından ve ineklerin günlük sütünden mahrum kalmak istemiyorlar…
Ki zaten aylar öncesinde alttaki şu aegeanocturne yazısını okuyanlar, devletlerden bu hamlelerin geleceğini biliyordu. O yüzden ‘haberim yoğudu’ felan diyeni allah taş eder.
Bankalar hacklenebilir, bankalar batabilir, bankaların ödeme sistemleri çökebilir, literatürde ‘bank run’ dediğimiz olay yaşanabilir. Ama blockchain teknolojisi asla engellenemez. Bu yeni bir çağ.😎
Bu yeni finansal düzende önerim odur ki, size bedava sunulan her bilgiyi, haberi hap gibi yutmamanızda fayda var. Çünkü bedava peynir ancak fare kapanında olur. Çünkü yukarıda şemada anlattım. Bir insan evliya da olsa imam da olsa kardinal da olsa insanoğlunun bireysel çıkarı için yapmayacağı pislik yoktur. Her merkezi yapıda muhakkak çar çakal bulunur. Merkezi yapılarda siz ve sizin bilgileriniz başkalarının rant ve gelir kaynağı olmaktadır. Hiçbir şey olmasa bile kayıtlı aktif mailinizi ve telefon numaranızı üçüncü şahıslara el altından para karşılığında satıp sırtınızdan para kazanırlar. Sonra da kılıf olarak derler ki: ‘Ay pardon, hack saldırısı yedik kusura bakmayın cnm.’
¹Post Kapitalizm: Kapitalist piyasa sisteminin günümüzdeki gelişmiş ve acımasızlaşmış evresi.
Aegeanocturne nitelikli takipçilerine kaliteli ve özgün finans içerikleri yaratır. | aegeanocturne@pm.me
for collaboration or any project ideas, feel free to text me
Kaynakça:
Yazarın diğer yazıları:
#Finansal okuryazarlık #merkeziyetsiz finans #finansal özgürlük #bankacılık #finansal özgürlük #ekonomi
